Açık Myomektomi
Açık Myomektomi Nedir? Rahimdeki Miyomların Açık Cerrahiyle Çıkarılması
Rahim (uterus), kadın sağlığının merkezinde yer alan, gebeliğin geliştiği hayati bir organdır. Ancak bazı kadınlarda, bu dokunun içinde miyom (rahim kas tabakasından gelişen iyi huylu tümörler) adı verilen kitleler ortaya çıkabilir. Miyomlar çoğu zaman belirti vermez; ancak yoğun adet kanamaları, kansızlık, karın ağrısı, şişkinlik ve doğurganlık sorunlarıgibi yakınmalara neden oluyorsa, cerrahi tedavi gerekebilir.
Bu noktada devreye açık myomektomi (laparotomi ile myom çıkarılması) girer. Bu cerrahi, rahmi koruyarak yalnızca miyomların çıkarılmasını amaçlayan güvenli ve etkili bir yöntemdir. Özellikle büyük boyutlu ya da çok sayıda miyomu olan hastalarda tercih edilir.
Myomektomi Nedir? (Rahimden Miyom Alma Ameliyatı)
Myomektomi, rahimdeki miyomların çıkarılması işlemidir. “Açık myomektomi” ise bu işlemin, karında yapılan bir kesi (genellikle bikini hattı boyunca) aracılığıyla gerçekleştirilmesidir.
Bu yöntemle cerrah, doğrudan rahim dokusuna ulaşarak miyomları dikkatlice temizler, rahmi yeniden onarır ve hastanın doğurganlık potansiyelini korur.
Kısaca:
- Amaç: Rahmi koruyarak yalnızca miyomları almak
- Yöntem: Karında kesiyle açık cerrahi
- Avantajı: Büyük veya çok sayıda miyomlarda daha etkili sonuç
Açık Myomektomi Kimler İçin Uygundur?
İstatistiklere göre her 4 kadından 1’inde miyom görülmektedir ve her miyom ameliyatı gerektirmez. Ancak bazı durumlarda cerrahi kaçınılmaz hale gelir.
Açık myomektomi, genellikle şu hastalara önerilir:
- Miyomları 5 cm’den büyük veya rahim duvarına derin yerleşimli olanlar
- Çok sayıda miyomu bulunanlar
- Gebelik planlayan ama miyom nedeniyle hamile kalamayanlar
- Laparoskopik cerrahiye uygun olmayan hastalar
- Yoğun adet kanaması (menoraji) ve kansızlık yaşayanlar
Bu yöntemde en önemli hedef, hem rahmin korunması hem de kadının gelecekte çocuk sahibi olma şansının devam etmesidir.
Ameliyat Öncesi Hazırlık
Ameliyat öncesinde ayrıntılı bir değerlendirme yapılır.
- Ultrason veya MR görüntüleme ile miyomların sayısı, yeri ve büyüklüğü belirlenir.
- Kan testleri ile kansızlık veya enfeksiyon riski değerlendirilir.
- Hastaya, ameliyatın süreci ve sonrası ayrıntılı biçimde anlatılır.
Bazı olgularda, ameliyat öncesinde miyomları küçültmek için hormon tedavisi (GnRH analogları) uygulanabilir. Bu, operasyonu kolaylaştırabilir ve kan kaybını azaltabilir.
Açık Myomektomi Nasıl Yapılır?
Ameliyat genel anestezi altında yapılır.
Cerrah, genellikle alt karın bölgesine (bikini hattı hizasında) yaklaşık 10–15 cm’lik bir kesi yapar.
Adımlar şu şekildedir:
1. Rahime ulaşım: Karın duvarı ve karın zarının açılmasıyla rahim görünür hale getirilir.
2. Miyomların çıkarılması: Miyomlar tek tek çıkarılır; bu sırada kanamayı azaltmak için özel ilaçlar kullanılır.
3. Rahim dokusunun onarımı: Miyomun çıkarıldığı bölgeler titizlikle dikilir, rahim yeniden bütünlüğüne kavuşturulur.
4. Kapatma: Katmanlar sırasıyla kapatılarak operasyon tamamlanır.
Operasyon süresi miyom sayısına ve büyüklüğüne bağlı olarak 1–2 saat arasında değişir.
Ameliyat Sonrası Süreç ve İyileşme
Açık myomektomi sonrası iyileşme süreci, kapalı (laparoskopik) yöntemlere göre biraz daha uzundur. Ancak doğru bakım ile hastalar genellikle kısa sürede günlük yaşamlarına dönebilir.
İyileşme süreci hakkında:
- Hastanede kalış süresi: 1–3 gün
- Tam iyileşme: 4–6 hafta
- İlk adet: Genellikle 4–8 hafta sonra görülür
Dikkat edilmesi gerekenler:
1. İlk 4 hafta ağır kaldırmamak, ani hareketlerden kaçınmak gerekir.
2. Dikiş bölgesi temiz tutulmalı, enfeksiyon belirtilerine karşı gözlem yapılmalıdır.
3. Doktor kontrolü olmadan cinsel ilişkiye başlanmamalıdır (genellikle 6 hafta sonra).
4. Demir ve protein açısından zengin beslenme önerilir.
Açık Myomektominin Avantajları
- Rahim korunur: Doğurganlık potansiyeli devam eder.
- Tüm miyomlara doğrudan ulaşım mümkündür.
- Büyük ve çok sayıda miyomlarda en etkili yöntemdir.
- Kanser riski düşük olduğu için güvenli bir cerrahi seçenektir.
Dezavantajlar ve Olası Riskler
Her cerrahi işlemde olduğu gibi açık myomektominin de bazı riskleri vardır:
- Kanama riski: Büyük miyomlarda daha fazladır.
- Yapışıklık (adezyon): Ameliyat sonrası karın içinde doku yapışması olabilir.
- Enfeksiyon: Nadiren görülür, antibiyotik tedavisiyle kontrol altına alınır.
- Sezaryen gereksinimi: Bazı hastalarda ilerideki doğumlarda sezaryen tercih edilebilir.
Deneyimli bir jinekolojik cerrah tarafından yapıldığında komplikasyon oranı oldukça düşüktür.
Açık Myomektomi Sonrası Gebelik
Açık myomektomi, doğurganlığını korumak isteyen kadınlar için güvenli bir seçenektir.
Ameliyat sonrası rahim tamamen iyileştikten (genellikle 6 ay) sonra gebelik planlanabilir.
Doktorun önerdiği süre dolmadan hamile kalmak, rahim duvarı yeterince güçlenmeden gebelik oluşmasına yol açabilir; bu da rahim yırtılması (uterin rüptür) gibi riskleri artırabilir. Bu nedenle ameliyat sonrası gebelik planı mutlaka hekim kontrolünde yapılmalıdır.
Alternatif Cerrahi Yöntemler
Miyomun boyutu, yeri ve hastanın doğurganlık isteğine göre farklı yöntemler uygulanabilir:
- Laparoskopik Myomektomi: Kapalı cerrahi, küçük kesilerle kamera yardımıyla yapılır.
- Histeroskopik Myomektomi: Rahim iç duvarına yerleşmiş miyomlar vajinal yoldan çıkarılır.
- Histerektomi: Rahmin tamamen alınmasıdır (doğurganlık istemeyen ve büyük miyomlu hastalarda tercih edilir).
Her hasta için en uygun yönteme, doktor ve hasta birlikte karar verir.
Açık Myomektomi Sonrası Takip
Ameliyattan sonraki ilk yıl, hastalar düzenli olarak jinekolojik kontrole gitmelidir.
Miyomların tekrar etme olasılığı %10–20 civarındadır. Bu nedenle:
- Yıllık ultrason kontrolleri önemlidir.
- Aşırı stres, hormonal dengesizlik ve obezite gibi faktörlerden kaçınılmalıdır.
- Düzenli egzersiz ve dengeli beslenme, hormonal dengeyi korumaya yardımcı olur.
Sonuç:
Ankara’da açık myomektomi (laparotomi ile myom çıkarılması) cerrahisinde deneyimli hekimler Prof. Dr. Şadıman Kıykaç Altınbaş ve Prof. Dr. Ömer Lütfi Tapısız danışabileceğiniz uzmanlar olarak hizmet vermektedir. Bilgi ve randevu için iletişim sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Açık myomektomi sonrası işe ne zaman dönebilirim?
Ortalama 4–6 hafta sonra hafif tempolu işlere dönmek mümkündür. Ancak ağır fiziksel işler için doktor onayı beklenmelidir.
2. Ameliyat sonrası miyomlar tekrar eder mi?
Evet, özellikle genetik yatkınlığı olanlarda veya hormon dengesizliği devam edenlerde miyomlar yeniden gelişebilir. Bu nedenle düzenli kontroller önemlidir.
3. Açık myomektomi sonrası adet düzenim değişir mi?
İlk birkaç ay adet gecikmeleri veya düzensizlik olabilir, ancak rahim iyileştikçe döngü normale döner. Çoğu hasta, daha az ağrılı ve daha kontrollü adet dönemleri yaşar.
4. Açık myomektomi mi yoksa kapalı yöntem mi daha iyi?
Bu tamamen miyomların büyüklüğü, sayısı ve hastanın doğurganlık isteğine bağlıdır. Büyük miyomlarda açık yöntem tercih edilebilir.
5. Ameliyat sonrası cinsel ilişkiye ne zaman başlanabilir?
Genellikle 6 hafta sonra, rahim ve kesi dokusu tamamen iyileştikten sonra ilişkiye başlanabilir.
