Çikolata Kisti (Endometriozis Cerrahisi):
Endometriozis nedir?
Her 10 kadından birinde görülen ve ciddi bir toplum sağlığı problemi olarak bilinen endometriozis, normalde rahmin iç kısmını döşeyen endometrium tabakasının, rahim dışında bulunmasıdır.
Sıklıkla “pelvis” adı verilen karnın alt bölgesinde görülen endometriozis, az da olsa vücudun diğer bölgelerinde de görülebilir.
Hastalık neden olur?
Hastalığın kesin nedeni bilinmemekle birlikte en yaygın kabul gören teori; her ay gerçekleşen ve yönü dışarı olan kan akımının, geriye doğru tüplerden karın içine akması, vücut koruyucu mekanizmalarının bu kanı temizleyememesi sonucunda dokularda iltihap gelişmesi ve süreç sonunda yapışıklık ve yangının oluşmasıdır.
Hangi yaş grubunda görülür?
Endometriozis hastalarının çoğu 25-35 yaş arasında ve üreme çağındaki kadınlardır.
Belirtileri nelerdir?
- Özellikle adet döneminde gözlenen şiddetli ağrı,
- Cinsel ilişki sırasında yaşanan ağrı,
- Karnın alt bölgesinde sürekli devam eden ağrı,
- Büyük tuvalete çıkarken zorlanma ve ağrı,
- Sık idrara çıkma,
- İdrarda kan görülmesi.
Hastalar hangi şikayetlerle doktora başvurur?
- Kasık ağrısı,
- Gebe kalmada zorluk
- Yumurtalık kisti.
Tanısı nasıl konulur?
Doktor, şikayetleri sorgulayıp değerlendirdiğinde ön tanı ve şüphesi doğrultusunda hastayı muayene eder.
Fizik muayene bulguları hastadan hastaya farklılık göstermekle birlikte, endometriozis lezyonlarının (endometriotik implant) yerleştiği yere göre rahim arka duvarında nodüller, yumurtalıkta kistler, muayenede ağrılı bölgeler kendini gösterebilir.
Ultrasonografi, ihtiyaç duyulduğunda manyetik rezonans gibi görüntüleme yöntemleri ile çikolata kistleri, rahim arka duvarında ve idrar kesesinde yerleşik nodüller görüntülenebilir.
Kesin tanı, “laparoskopi” adı verilen kapalı yöntem ameliyatı ile göbek deliğinden optik bir kamera ile girilerek karın iç organların değerlendirilmesi ve lezyonlardan biyopsi alınması ile konulur. Bu ameliyat ile endometriozis yaygınlığı, yapışıklıklar görülür ve aynı anda hem tanı hem de tedavi mümkün olur.
Tedavi sırasında hangi yöntemler kullanılır?
Endometriozis hastalığının tedavi sürecinde etkin olan faktörler:
- Hasta,
- Hastalığın şiddeti,
- Hastanın gebelik planı. (Gebelik arzusu olan bir hastada gebeliği ön planda tutarak yaş ve yumurtalık kapasitesine göre tedavi planlaması yapılır.)
Semptomların şiddetine göre tedavide ilk tercih edilen yöntem ilaç tedavileridir.
Tedavi sırasında cerrahi yöntem gerekir mi?
Bazı durumlarda hastalığın tedavisinde cerrahi yöntem gerekli olur:
- Süreklilik gösteren ve ilaç tedavisine cevap vermeyen ağrı yakınması,
- Mevcut hayat fonksiyonları kısıtlanan, ağır bulguları olan hastalar,
- Endometriozis doku tanısının gerekli görüldüğü durumlar,
- Bağırsak ya da idrar yollarının tıkanması,
- Beraberinde kanser şüphesi olan hastalar.
Cerrahide, laparoskopi yani kapalı yöntem her zaman ilk tercih olmalıdır. İleri düzey laparoskopik cerrahi tedavisi, bu konuda yoğun eğitim almış, deneyimli cerrahlarca yapılmalıdır.
Farkındalığınız, hayat kalitenizi artırır!
10 kadından birinde görülen hastalığın erken teşhis edilmesi ve hastaların multidisipliner bir şekilde takip ve tedavilerinin planlanması önemlidir.
